Вкупната вредност на инвестициите во онлајн огласувањето во Хрватска во 2024 година се проценуваат на 155.310.000 евра – според резултатите од студијата IAB Croatia Online Media AdEx, а врз основа на собраните податоци се предвидува континуиран раст од дури 12% во 2025 година.
IAB Croatia, асоцијацијата на водечките дигитални експерти во Хрватска, четврта година по ред ја претставува хрватската проценка на инвестициите за онлајн огласување (IAB Online Media Advertising Expenditure). Обемното истражување во оваа прилика беше продолжено со глобално докажани методи и експерти, кои на хрватскиот пазар по четврти пат му дадоа вредни податоци засновани на истражувањата на професионална и независна организација чиј фокус е развој на дигиталниот и интерактивен маркетинг, а која истовремено ги здружува клучните играчи на пазарот следејќи ја методологијата на IAB.
„Големите истражувања за инвестициите во огласувањето, како онаа спроведена од IAB Croatia, се клучни за овозможување одржлив раст на екосистемот. Веродостојните податоци овозможуваат носење одлуки и обезбедуваат солидна основа за идни инвестиции и стратегии. Ова никогаш не било поважно за дигиталното огласување од денес, кога економската несигурност и структурните промени – од примената на вештачката интелигенција до порастот на новите медиумски канали – создаваат подобри можности за оние кои се добро информирани“ – посочува Даниел Кнап, главен економист на IAB за европскиот пазар.
Продолжуваат растечките трендови
Според истражувањето на IAB Online Media AdEx, хрватскиот пазар за огласување на онлајн медиуми континуирано расте, во согласност со светските трендови. Во 2024 година неговата вредност се проценува на повеќе од 155 милиони евра, надминувајќи ги претходните прогнози, што претставува раст од 16,4% во споредба со 2023 година. За 2025 година се проценува раст од 12%, што го прави хрватскиот онлајн сектор, како важен фактор на европската мапа, сè поважен.
„Растот на онлајн огласувањето потврдува колку брзо се менува пејзажот на медиумскиот пазар. Клучни двигатели се мобилните и видео содржините и социјалните мрежи, кои сè повеќе ја преземаат улогата на водечки канали за комуникација со корисниците. Посебно интересен е растот на TikTok, што потврдува дека огласувачите бараат сè повеќе и повеќе интерактивни и привлечни формати. Во оваа динамична средина, брендовите кои тестираат и учат ќе имаат најголема корист“ – објаснува Вјекослав Средноселец (Dentsu Croatia), член на работната група на истражувањето IAB Croatia Online Media AdEx.
Дисплеите и социјалните мрежи се речиси изедначени
Во вкупниот износ, најголемо учество традиционално зазема дисплеј огласувањето (статички, анимирани и видео формати) со 36,7%, што претставува благо намалување во однос на претходните 38%. Потоа следува огласувањето на социјалните мрежи со 34,6%, што е во благ пораст во однос на ланскиот удел од 33%. Рекламирањето на пребарувачите има удел од 17,3% во вкупната вредност на инвестициите, додека инфлуенсерскиот маркетинг зазема 5,6% од вкупните инвестиции. Се проценува дека овие канали ќе продолжат да доминираат во 2025 година, а зголемените инвестиции во социјалните мрежи се очекува да продолжат и во 2024 година – што предвидува нивно изедначување со процентуалниот удел на дисплеите.
Мобилните уреди и видеото континуирано доминираат
Дури 44% од инвестициите во дисплеј огласувањето се однесуваат на видео формати, кои континуирано се во нагорен тренд и се проценува дека ќе достигнат речиси 50% во 2025 година. Дури 64% од дисплеј рекламите се закупуваат програматски. Како што беше очекувано, огласувањето на мобилните уреди продолжува бавно да расте во споредба со десктоп уредите, така што 81% од вкупните дисплеј реклами во 2024 година биле прикажани на мобилни уреди. Поголемиот дел од видео огласувањето се одвива на мобилни уреди (85%), додека 15% од видео рекламите се прикажуваат на десктоп уреди.
Фејсбук и Инстаграм сè уште предводат, но ТикТок расте
Во огласувањето на социјалните медиуми, платформите на Meta Inc. продолжуваат да доминираат: Facebook забележа удел од 51,5% во 2024 година, иако е во континуиран мал пад во корист на Instagram, кој продолжува со бавниот пораст и удел од 43,5% во 2024 година. Другите мрежи, вклучително и TikTok со 2% од 2024 година, проследено со Snapchat (1,5%) и LinkedIn (0,4%), заедно сочинуваат 5% од огласувањето на социјалните мрежи. Во 2025 година, TikTok се очекува да порасне до 8%, додека Facebook се предвидува да падне за 5%, а Instagram привремено ќе ја задржи својата процентуална позиција во споредба со 2024 година. Глобалните платформи се исто така водечки кога станува збор за видео огласувањрто: 53% од инвестициите одат на YouTube, а 29% на Facebook.
Категоријата „Classifieds“ – која се однесува на објавување огласи на поединечни корисници, а која е дел од стандардите на IAB – не е прикажана во овој извештај, но е вклучена во истражувањето, според кое вредноста на категоријата во 2024 година се проценува на дополнителни 16 милиони евра, што е исто колку и во 2023 година.
„Увидите обезбедени од IAB Croatia Online Media AdEx се исклучително вредни бидејќи, во време на глобални промени, ни овозможуваат поефикасно да планираме инвестиции и појасно да се позиционираме во европскиот контекст. Веќе четврта година систематски го истражуваме домашниот пазар, а со тоа градиме сигурна база на клучни податоци за целата индустрија и нејзиниот долгорочен развој“ – вели Рајна Цуцулиќ (GroupM), член на Одборот на директори на HURA и IAB Croatia.
Методологија
За собирање и анализа на податоците беше задолжена работната група на IAB Croatia за извештајот „Online Media AdEx“, составена од Вјекослав Средноселец (Dentsu Croatia), Саша Милиновиќ (OMD), Борис Затезало (Aleph), Марјан Михиќ (Advans Adria) и Матеј Север (Ipsos).
Врз основа на проценките на нето огласувањето од поединечни сегменти на онлајн огласувањето поднесени од членките на IAB Croatia, со акцент на оние со релевантен увид во локалниот пазар, јавно достапни извори на податоци и експертизата на членовите на работната група, таа го дефинираше извештајот „IAB Online Media AdEx“, со проценките на нето износот на вкупниот обем и структурата на онлајн огласувањето во Хрватска за 2024 година и очекувањата за 2025 година
Повеќемесечниот проект дополнително го зајакна агенцијата за истражување на пазарот Ipsos, која како непристрасен партнер работеше на синтеза и анализа на собраните податоци. Резултатите од истражувањето ќе бидат искористени за креирање на меѓународниот извештај „Online Media AdEx“, кој го составува од главниот економист на IAB Europe, Даниел Кнап.
