Пишува: Виолета Цветковска М-р и специјалист за менаџирање на стратешки комуникации
Бидете етични комуникатори без стереотипи, користете компетентни блогери и инфлуенсери и длабоко запливајте во дигитализацијата
Одамна веќе експертите и практичарите во сферата на односи со јавност не се бават само со класичните комуникациски алатки, со „обичната’ дилема дали еднонасочна или двонасочна комуникација, или само со третманот на традиционални IMC -интегрирани маркетинг комуникации. Сега веќе забрзано се учи и работи на промена на навиките и на алатките, се „гази“ кон се поголема дигитализација на комуникацијата, но, и кон враќање на етиката во неа и тоа на „големи врати“…. на битката со лажни вести (fake news), на уривање на стереотипите кои едвај стануваат видливи и препознатливи во секојдневната комуникација, како научен вид на поведение или веќе стекнато сознание. Дури повеќе, се почести се барањата од страна на комуникаторите, а Европската унија дури и побрза, за стапување во сила на општите правила за заштита на податоците непосредно во односите со јавност таканаречените GDPR.
И сето ова поврзувајќи се во движење или преку етаблираниот бренд Networking in motion. Да, тоа е востановеното мото на PRO.PR конференцијата, која годинава, по 16-ти пат не собра на Златибор, нас, над 220 ПР практичари, специјалисти, експерти и теоретичари во оваа сé поатрактивна индустрија. Маченички тешка, но, предизвикувачка, креативна и убава.
Да одиш на PRO.PR конференција, не може а да не се вратиш без нешто новонаучено, нововидено.
И во сферата на интерните и во сферата на екстерните комуникации одамна сме влезени во дигиталната ера. Оттаму нужноста за користење наразлични биг дата платформи, алгоритми, современи социјални медиуми и нивната аналитика се предуслов за држење чекор во глобалната комуникациска „арена“. Кога се говори за корпоративните комуникации, состојбата, навидум е појасна, затоа што на крајот на синџирот стои производ кој ги минал сите фази на брендирање, промоција, маркетинг, зголемена или смалена продажба (зависно од успешноста на пр стратегијата з.а.) и профитот. Но, што правиме со организациите, институциите владини или локални, невладините, јавните сервиси, кои се сé почесто премдет или под закана на скандали, незадоволни консументи/граѓани , негативен публицитет? Заслужено или не.
Од овој регионален ПР самит јас би издвоила, по субјективна проценка, неколку новини, студии на случаи или практики кои, барем за мене беа инспиративни и актуелни.
Заштита од „Кембриџ“
Дали сте подготвен за GDPR-The General Data Protection Regulation and Public Relations, односно општите правила за заштита на податоците. Храбрата и ентузијастичка правничка од Хрватска Ана Кегловиќ Хорват инаку CEO на Lude Ribe & AKH Consulting, ова прашање го отвори на многу атрактивен начин, иако некои правила за заштита на податоците веќе постојат 20-тина години ( во ЕУ), а секоја земја членка има и свои сопствени, значи околу 27, сепак, за тоа законодавство биде поефикасно Унијата инсистира на негова хармоинизација.
За среќа Марк Цукерберг и Кембриџ аналитика „убаво“ не потсетија на ранливоста на податоците на секое физичко или правно лице во интернет просторот за секој личен податок и на сé што можеш да допреш. И од сето она што тие успеаја да го „соберат„ сега вршат сегментирање, вкрстување, опфаќаат имиња на деца, ваше партиско или друго членство, верска или политичка ориентација, био податоци, паги интересира дури и дали сте член на некој Синдикат!Оттаму веќе од мај (некаде 25 мај годинава) ЕУ ќе прстапи кон позасилен режим на заштита со воспоставување на надзорен орган кому може да се пријават сите повреди и злоупотреби на личните податоци преку сајбер просторот. А правилата ќе мора да се почитуваат, дури и да не сте земја членка на ЕУ. Така, ако имате соработник од земја членка на ЕУ ќе морате да работите по нивните правила. Ова е посебно важно во бизнис релациите бидејќи ако партнерите има сознанија дека не ги почитувате новите GDPR правила едноставно нема да ве ангажираат или да соработуваат со вас. И отсега натаму повредата на вашата интимност/приватност нема да биде „шала-мала“. Ако некој влезе во вашата приватност имате 72 часа да го известите надзорното тело, но и како фирма или организација имате свои пропишани процедури на заштита, потребно е да се известат и вашите корисници, медиумите… Колку побрзо ги извествате за тоа што мерки сте презеле да ја спречите штетатата полесно ќе минете кај Надзорното тело. А со нив нема игра. Таму се пропишува казна и до 20 милиони евра!Тоа се разбира-ако претераш – другото го одредува Надзорното тело.
Но, што овие правила ќе донесат во ПР-от. Најмногу ќе се влијае врз контентите, односно се сугерираат текстови разбрливи и за три годишни деца, апликациите мора да бидат дизајнирани по GDPR, ниту еден chat box не смее да биде free check, ако има опција in ќе мора да има и out, дури и cookies ќе бидат проследени со new privacy…и дузина нови заштити каде што ќе мора да се докаже легитимниот (правен) интерес за да воспоставите некоја нова специфична комуникација преку виртуелниот простор.
Паѓаат стереотипите
Госпоѓата Robyn de Villiers, Претседател и CEO на Burson Cohn & Wolfe на најеклатантен начин ни ги урна стереотипите за комуникациската сфера во Африка која бележи и растечки, но и осовременувачки трендови кои може да се носат „рамо до рамо“ со западниот /развиениот свет.
Додека ние „се уште спиеме на тоа уво“ дека Африка е оној сиромашен континент кој едвај преживува со туѓа помош односно со странски донации-колку да се прехранат, таа ни кажа дека во тоталното БДП (GDP)(бруто домашен производ) странската помош учествува со само 2%, и дека се очекува Африка во 2018 да биде шестта од 10 најбрзо растечки економии во светот, дека се креира нова потрошувачка база со јакнење на средната класа, засилена урбанизација, но пред се, има голем напредок во демократизацијата и унапредување на женските права и слободи. Колку уште земји во светот може да се пофалат дека 64% од парламентарците се жени, како на пример што е случајот во Руанда?Или дека дури седум жени се на врвни државнички позиции?Не, не е идеално, далеку од тоа…но таму се напредува.
И кога сме кај жените, на полето на внатрешната комуникација со најоргинален наслов и тема се претсави Нина Реџепагиќ CEO на ОР, која својата тема ја најаво под наслов PR Orgasm. The Female One. Се разбира низ провокативен наслов расплете многу „обични замки„ во внатрешната комунуикација која може да се одвива по превртена пирамида, односно евалуацијата на еден настан кој го организираме не да оди на крајот од настанот, туку токму на почетокот.Прашањата се:Зошто го организираме настанот, целите кои сакаме да ги постигнеме, имаме ли бренд амбасадори, колку сме креативни, вклученост на менаџерите, едукацијата, влијание и вклученост прво на најблиските (се поаѓа од најблиските-фамилијата , нели?!) и, сепак најважни се емоциите и партиципацијата во приказната. Конференцијата (настанот з.а.) не може да биде добра, туку перфектна. Токму како женскиот оргазам,, вели Реџепагиќ. Така размислуваат женските PR-овци и тврдат: „Ќуќата не лежи на земјата, туку на жената!“
„Fake напипување“
Една од најатрактивните и клучни теми во комуникацискиот свет секако се феноменот на лажните вести, односно „fake news“ за кои Biagio Carrano, основач и директор на eastCOM Consulting од Италија, преку студија на случај наречена „Популизмот меѓу Алгоритмите и Лажните вести“ се обиде да пренесе нови сознанија на присутните пр-практичари учејќи од искуството од изборите во Италија. Лажните вести (fake not false) претерани или искривени, одредени земји и политички странки ги користат со месеци пред изборите за да креираат одредени рамки во кои ќе им се движат кампањите. Притоа, наменски се креираат горечки теми (issues) преку лансирање на клучни зборови и хаштаци за да се активираат дебати меѓу два (или повеќе)табора на нивните поддржувачи. Со тоа се опипува пулсот, чувствата и расположението во базата и се креираат победнички и губитнички прашања односно теми. Во презентираниот случај се покажало дека победнички (повеќе „пали“) е ако се збори за: емиграцијата, безбедноста, невработеноста, против еврото и против ЕУ како и за даноците, додека човековите права, економијата , растежот и проевропската реторика се „губитнички“ теми на кои „слабо се палат“ гласачите. Нивната аналитика покажала дека 85,2% таквата конверзација ја преземаат твитерашите, при што се ангажираат влијателни комуникатори, т.м „евангелисти“. Се разбира фејк вестите не се ниту клучните ниту одлучувачки, но, нивното влијание во креирање на јавното мислење веќе микој не може да го оспори.
Комуникација 3.0
Вечна дилема е дали е можна соработка меѓу медиумите, (новинарите) и ПР-от. Дали се тие природни непријатели, при што најдобро е секој да си ја гледа својата работа. Сепак таа може да се унапреди, доколку се засили меѓусебната доверба, се приближат целите, но, дали ќе бидат односите добри или лоши сепак зависи од индивидуалците кои го практикуваат својот дел од работата.
И конечно овие навидум две спротиставени страни сепак, сакале или не, ги спои новата ера-дигитализацијата или комуникација 3.0. Дигитализацијата речиси ги униште медиумите, а дали истото им се заканува и на ПР агенциите? Треба да се оди внимателно, затоа што консументите се нетрпеливи, поврзани на дигиталните мрежи, медиумите веќе заземаат добар дел од интернет просторот, но, затоа пак, и агенциите и компаниите се повеќе одат на созадавање на свои медиуми на кои креираат и пласираат свои содржини. ПР агенциите се во предност со тоа што веќе нескриено работат со блогери и инфлуенсери, при што тие самите ги бираат кои од нив ќе „одработуваат“ за нив. На почетокот блогерите ги сметаа за „ефтина работна сила“ која работи за мали пари, но се повеќе се брише разликата меѓу блогерите и медиумите. Предноста на блогерите е што го немаат оној „уреднички притисок“ посамостојни се, но недостаток има што некои од нив , без оглед на влијателноста се сосема потпросечни луѓе со ограничени знаења и познавања. Оттаму на ПР агенциите е обврската да ангажираат еминентни и компетентни луѓе, од ним потребната сфера, чие мислење е етаблирано и со себе носат општествена одговорност. Ако успеете да најдете и ангажирате такви-долгорочно се исплати, беше една од констатациите во дебатите на оваа годинешна, многу успешна PRO.PR конференција на Златибор.
